मी एक अत्यंत अपयशी राज्यकर्ता - इति जवाहरलाल नेहरु...

*You have before you a statesman who has failed...- Jawaharlal Nehru*

संदर्भ - *Times of India dated 12.10.1992 - Dr. Giesla Bonn*

चीनच्या युद्धापश्चात नेहरुंना अपयशानी ग्रासल्यामुळे अंतिम दिवसांत त्यांच्या तोंडून पडलेले उद्गार त्यांच्या पराभूत मानसिकतेचे प्रदर्शक आहेत. *जिएस्ला बॉन ह्या जर्मन लेखकाने लिहिलेल्या Indian Challenge ह्या ग्रंथामध्ये २७मे, १९६४ च्या नेहरुंच्या मृत्युपूर्वी काही दिवस आधी भेट दिल्याची एक स्मृती सांगितलीय.* त्यांना दिलेल्या अभिव्यक्तीमध्ये(मुलाखत) नेहरुंनी प्रामाणिकपणे मी अपयशी राज्यकर्ता आहे असे मान्य केलंय. ते लेखक लिहितात...

*"I found the once energetic Prime Minister walk with a slow, halting gait.*

नेहरुंना पक्षाघात अर्थात अर्धांगवायु झाला होता हे लिहिताना ते म्हणतात

*"The Paralysis was very evident. He walked as if he was on the age of precipice. His shoulders were bent as if under a heavy burden. But his eyes were clear."*

*"You have before you a statesman who has failed."*

*गांधी एक विक्षिप्त नि ढोंगी म्हातारा - इति नेहरु*

*Gandhi - an awful Old Hypocrite - Nehru*

*१९५९ मध्ये लेस्टर पीअर्सन (Lester Pearson) ह्या कैनेडियन* राज्यकर्त्याशी संवाद करताना नेहरु

ज्या नेहरुंनी आयुष्यभर गांधींवर स्तुतीसुमने उधळली, पंतप्रधानपदासाठी त्यांना ब्लैकमेलही केलं, त्याच गांधींची संभावना नेहरुंनी उपरोक्त शब्दांत केलीय.

संदर्भ - *Gandhi and Nehru by Dr. S C Gangal, Director of Gandhian Studies, JNU*

*Indian Express dated 29.03.1993*

उपरोक्त सर्व संदर्भ टाईम्स ऑफ इंडिया नि इंडियन एक्स्प्रेस ह्या नामांकित वृत्तपत्रांतले आहेत.

अस्तु।

पाखण्ड खण्डिणी
Pakhandkhandinee.blogspot.com

#नेहरु_अपयशीराज्यकर्ता_बालदिन_गांधीनिंदा_चीनयुद्ध_TimesofIndia_IndianExpress_JNU